Πάνω από 45.000 υπάλληλοι που υπηρετούν σήμερα στις ΔΕΚΟ και, γενικότερα, στον ευρύτερο δημόσιο τομέα (ΝΠΙΔ, Ανώνυμες Εταιρείες, Κρατικές Τράπεζες), αναμένεται να τεθούν υπό το καθεστώς της αξιολόγησης με σκοπό να διαπιστωθεί αν πληρούν τα κριτήρια της μετάταξής τους στο «στενό» δημόσιο τομέα ή θα πάρουν τελικά το δρόμο της απόλυσης, καθώς, σύμφωνα με πληροφορίες, η τρόικα ζητεί μετ´ επιτάσεως από την κυβέρνηση να προχωρήσει σε μείωση κατά 30% του προσωπικού των δημοσίων υπηρεσιών.
Ο υπουργός Εσωτερικών Γιάννης Ραγκούσης άφησε ανοικτό το παράθυρο για απολύσεις προσωπικού από τον ευρύτερο δημόσιο τομέα, επισημαίνοντας χαρακτηριστικά:
«Δεν είμαι υπέρ ούτε των τυφλών μετατάξεων ούτε των τυφλών απολύσεων, γι' αυτό πρέπει να περάσουμε σε ένα σύστημα αξιολόγησης και το μόνο όργανο που μπορεί να αναλάβει το βάρος αυτής της ευθύνης ώστε να υπάρχουν εχέγγυα αντικειμενικότητας, διαφάνειας και αξιοκρατίας είναι το ΑΣΕΠ». Αίσθηση πάντως προκάλεσε η διαπίστωση του ότι
«κάποιοι θα κοπούν αν δεν αξίζουν πράγματι να δουλεύουν στον δημόσιο τομέα, δεν θα πρέπει να συνεχίζουν να επιβαρύνουν τον Ελληνα φορολογούμενο».
Η κυβέρνηση, μ´ αυτόν τον τρόπο, καλεί το ΑΣΕΠ να εκφέρειγνώμη για το ποιοι υπάλληλοι θα απολυθούν μετά τα προγράμματα εξυγίανσης των ΔΕΚΟ, των ιδιωτικοποιήσεων δημοσίων επιχειρήσεων και την κατάργηση ή συγχώνευση δημοσίων υπηρεσιών.
Σήμερα, στα ΝΠΙΔ και τις ΑΕ του Δημοσίου υπηρετούν περίπου 70.000 υπάλληλοι, στις ΔΕΚΟ ο αριθμός τους ανέρχεται σε 30.000 και στις τράπεζες 13.000.
Για τους υπαλλήλους που υπηρετούν με συμβάσεις ορισμένου χρόνου δεν τίθεται καν θέμα αξιολόγησης, καθώς μπορεί να απολυθούν ανά πάσα στιγμή αν δεν θα ανανεωθούν οι συμβάσεις τους με δεδομένη και την απόφαση της κυβέρνησης να μειωθεί κατά το τρέχον έτος ο αριθμός των συμβασιούχων κατά περίπου 25.000, γεγονός το οποίο, όπως εκτιμάται θα επιφέρει δημοσιονομικό όφελος περίπου 550 εκατ. ευρώ.
Υπό καθεστώς αξιολόγησης από το ΑΣΕΠ αναμένεται να τεθούν οι υπάλληλοι αορίστου χρόνου ιδιωτικού δικαίου για τους οποίους η κυβέρνηση μπορεί είτε να τους απολύσει ή να τους μετατάξει καθώς δεν καλύπτονται από τη συνταγματική απαγόρευση των απολύσεων στον δημόσιο τομέα.
Ο υπουργός Εσωτερικών, παραδέχθηκε ωστόσο ότι με
«δημοσιονομικά κριτήρια είναι παράλογο και ανόητο να προχωρήσει κάποιος σε απολύσεις», καθώς το οικονομικό όφελος που θα προκύψει είναι πολύ μικρό.
Σημείωσε, ωστόσο, ότι
«κάποιος που δεν είναι άξιος διότι δεν είναι επιμελής, ευσυνείδητος και καλός συνάδελφος δεν μπορεί να συνεχίσει να επιβαρύνει τον Έλληνα φορολογούμενο, ενώ αντίθετα αν είναι καταρτισμένος, εκπαιδευμένος, συγκροτημένος και αποδοτικός γιατί να τον χάσεις από την υπηρεσία;».
Τα κριτήρια που θα ληφθούν υπόψη στην αξιολόγηση των υπό μετάταξη υπαλλήλων από τον ευρύτερο δημόσιο τομέα δεν μπορεί να είναι παρά τα χρόνια υπηρεσίας, ο κλάδος, οι τίτλοι σπουδών, η οικογενειακή κατάσταση, αλλά και στοιχεία από τον προσωπικό τους φάκελο, όπως η αποδοτικότητά τους στην υπηρεσία και το πειθαρχικό τους μητρώο.
Το ΑΣΕΠ με βάση αυτά τα κριτήρια θα ενημερώνει τις διοικήσεις των οργανισμών του ευρύτερου δημόσιου τομέα για το ποιοι υπάλληλοι πληρούν τις προϋποθέσεις για μετάταξη και ποιοι όχι, γεγονός που θα τους επιτρέπει να καταρτίζουν και τις λίστες με τους υπό απόλυση υπαλλήλους.
Η κυβέρνηση αποφεύγει να αποφασίσει ποιοι θα απολυθούν
Η κυβέρνηση, με άλλα λόγια, αποφεύγει να επωμιστεί την ευθύνη ποιοι υπάλληλοι των ΔΕΚΟ θα απολυθούν επιχειρώντας να προσδώσει στην όλη διαδικασία μία αξιοκρατική διάσταση και να καθιερώσει διαφανείς διαδικασίες.
Η εξέλιξη αυτή εκτιμάται ότι θα λειτουργήσει και ως ανάχωμα στις αντιδράσεις των συνδικαλιστών.
Σύμφωνα, πάντως, με πληροφορίες που έχει στη διάθεσή του ένα νέο σύστημα αξιολόγησης των υπαλλήλων θα τεθεί σε ισχύ και στο στενό δημόσιο τομέα, ενώ το σύνολο των μετατάξεων θα τεθεί υπό τον έλεγχο του ΑΣΕΠ.
Βεβαίως στην περίπτωση του «στενού» δημόσιου τομέα δεν τίθεται θέμα απολύσεων ακόμη και των μη ικανών υπαλλήλων, καθώς προστατεύονται από τη συνταγματική διάταξη περί μονιμότητας
Με το νέο σύστημα αξιολόγησης, ωστόσο, θα συνδέονται οι μετατάξεις του προσωπικού, η ιεραρχική του εξέλιξη, το νέο πειθαρχικό δίκαιο και, φυσικά, οι αποδοχές.
«Στόχος», όπως αναφέρεται,
«είναι η αντικειμενικότητα και η διαφάνεια του συστήματος».
Το νέο καθεστώς προβλέπει ότι οι ικανοί υπάλληλοι θα επιβραβεύονται με το να προάγονται στη βαθμολογική κλίμακα, ενώ, με βάση και το νέο μισθολόγιο, θα αμείβονται και καλύτερα από συναδέλφους τους, οι οποίοι υποπίπτουν σε πειθαρχικά παραπτώματα και επιδεικνύουν αδιαφορία στην εκτέλεση των καθηκόντων τους.
Η μετονομασία, από την άλλη πλευρά, των δημοσίων υπαλλήλων σε «κρατικούς υπαλλήλους», υποδηλώνει ότι θα μπορούν να μετατάσσονται με βάση συγκεκριμένα κριτήρια που θα τελούν υπό τον έλεγχο του ΑΣΕΠ, υποχρεωτικά σε ολόκληρο το εύρος του δημοσίου τομέα.